چگونگی رسم روندنما(فلودیاگرام) یا نمودار گردشی(فلوچارت) برای هر فرایند در آزمایشگاه پزشکی
به نام خدا
از سری نوشته های “برای آزمایشگاهیان نوشته ام” ۴
۱۳۹۷/۱۰/۷
حقوق مادی و معنوی این نوشتار برای نویسنده محفوظ است.
چگونگی رسم روندنما(فلودیاگرام) یا نمودار گردشی(فلوچارت)
برای هر فرایند در آزمایشگاه پزشکی
How to draw flowdiagram or flowchart
?for the processes in the medical laboratory
نویسنده: دکتر صغری روحی دهنبه
منبع عکسها: ترسیم شده توسط نویسنده یا اینترنت
یک پیام کوتاه:
در آزمایشگاههای تشخیص پزشکی نیاز به تحول نادر وجود دارد.
تغییر و تحول در نگرش، انگیزش، دانش و رویه ها
به مستندسازی کارآمد و اثربخش اهمیت دهیم تا بهره وری در آزمایشگاه افزایش یابد.
مقدمه
همانطور که در مقاله”برای آزمایشگاهیان نوشته ام ۳″ به خوبی مورد بحث قرار گرفت،
فرایند عبارت است از مجموعه فعالیتها و عملیات مرتبط با هم که یک یا چند ورودی را تبدیل به یک یا چند خروجی میکند. اما…
آیا به رسم نمودارگردشی(فلوچارت) یا روندنما(فلودیاگرام)برای فرایندهای آزمایشگاهتان آشنا هستید؟
آیا میدانید فلوچارت چه تفاوتی با فلودیاگرام دارد؟
آیا با نحوه تهیه و تدوین روش اجرایی برای فرایندهای شناسایی شده در آزمایشگاه آشنا هستید؟ یادمان باشد در اسناد با عنوان روش اجرایی فقط به نقاط و نکات کلیدی کار اشاره شده، جزئیات انجام امور در دستورالعملها آورده میشود.
آیا میدانید مستندسازی و کنترل مدارک و کنترل سوابق یکی از ارکان سیستم مدیریت کیفیت است؟
آیا با انواع مستندات (انواع مدارک) و انشای نگارش آنها در آزمایشگاه آشنا هستید؟
آیا میدانید برای مستندسازی استاندارد ملی ۱۰۰۱۳ را داریم که اگر الزامات آن را در کنار سایر نکات آموزش داده شده در کتب مورد تایید آزمایشگاه مرجع سلامت رعایت کنیم در جریان استقرار سیستم مدیریت کیفیت بر اساس استاندارد ۱۵۱۸۹، عملکرد موفق تری خواهیم داشت و نتیجه کار مستندسازی برای آزمایشگاه کارآمدتر و اثربخشتر بوده، بهره وری بیشتر خواهد شد.
آیا میدانید مدارک چه تفاوتی با سوابق دارد؟
و نهایتا سوالی بسیار مهم:
آیا میدانید اولین سندی که در هنگام استقرار سیستم مدیریت کیفیت در آزمایشگاه باید به نحو صحیح نوشته شود کدام است؟
اگر پاسختان به سوالات فوق منفی است مقالات کاربردی “برای آزمایشگاهیان نوشته ام” شماره های ۴ و ۵ را مطالعه نمایید تا ضمن افزایش آگاهی و دانش، با کمی تمرین مهارتتان در رسم روندنما و تدوین روشهای اجرایی و سایر اسناد آزمایشگاهی ارتقاء یابد.
یادمان باشد تعمق در مباحث فوق و تحکیم آنها به صورت بنیادین در آزمایشگاه،
زیربنایی مستحکم برای استقرار سیستم فراگیر کیفیت ایجاد خواهد کرد زیرا
به این ترتیب افراد خواهند دانست چرا این حجم زیاد از مستندسازی را انجام میدهند و
در نهایت با چه ثمره ای مواجه خواهند بود بنابراین با عشق کار خواهند کرد.
به سخنی انگیزه بخش از سخنان یکی از بزرگان علم کیفیت توجه نمایید:
پروفسور کندو یکی از برجستگان مبحث TQM که دکترای متالوژی دارد
در کتابی تحت عنوان Human Motivation چنین نتیجه گیری میکند:
کسانی که دلشان می خواهد کیفیت را بهبود بخشند(عشق)
بیشتر از کسانی که می توانند کیفیت را بهبود بخشند(متخصص)
باعث بهبود کیفیت میشوند.
روندنما(فلودیاگرام) چیست؟
پس از شناسایی فرایندها در آزمایشگاه و تهیه شناسنامه برای آنها، باید روشهای اجرایی را بنویسیم. قبل از شروع به نوشتن روش اجرایی بهتر است مراحل کار را در یک روندنما مشخص کرده، سپس اقدام به نوشتن روش اجرایی نماییم تا چیزی از جزئیات جا نماند.
روندنما قابلیت نصب در اتاقهای مرتبط را دارا بوده و
در صورت تهیه به شکل استاندارد و صحیح، یکی از اسناد با ارزش آزمایشگاه است.
روندنما در واقع روند اجرای عملیات، مراحل و جزئیات برنامه و ورودی و خروجی هر مرحله از کار را مشخص میکند. استفاده از روندنما جهت نشان دادن همه فرایندهای آزمایشگاه مفید و باارزش است چرا که با کمک آن تجزیه و تحلیل و تفسیر برنامه، عیب‌یابی و استفاده توسط سایر افراد به غیر از تهیه کننده آسان میشود. برای رسم فلوچارت آگاهی و تسلط بر مراحل مورد نیاز و ترتیب آنها جهت به‌دست آوردن نتیجه مورد نظر، ضروری است.
در یک روندنما مشخص میشود”چه کسی”، “چه کاری را” “چظور” “در چه زمانی” ، “طی چه مدتی” ” در کجا” و ” چرا” انجام میدهد. ( پاسخ به شش”چ” و یک “ک”)
موضوع فوق را با شکل ۱ تطابق دهید شاید به نتیجه ای مشابه رسیده باشیم
( پاسخ به پنج”W” و یک “H“)!
“Who”, ”What”, ”Where”, ”When”, “Why” and “How”
شکل۱
حتما به این نتیجه رسیده اید همه در سراسر دنیا این کار را انجام میدهند تا خدمتی سازمان یافته را ارائه دهند.
چگونگی رسم روندنما
جهت رسم روندنما یا نمودار گردشی به تعدادی تصویر ساده هندسی و علایم ارتباطی نیاز داریم که هریک باید در جایگاه خود استفاده شوند تا یک روندنمای استاندارد محکمه پسندرسم شود(شکل ۲) زیرا طبق تعریف به فرایند، اصطلاح «روند» به معنی تغییر مرحله به مرحله به سمتِ یک هدف معین اطلاق میشود.
شکل ۲
برای بیان روند یک فرایند میتوان از یکی از دو روش زیر استفاده کرد:
- روندنما(فلودیاگرام) رسم کرد؛ در این حالت داخل شکلها عدد فعالیت نوشته شده، توضیحات مربوط به اعداد، داخل جدول جداگانه کنار روندنما نوشته میشود.
- از طرفی میتوان برای بیان روند یک فرایند، از نمودار گردشی(فلوچارت) استفاده کرد؛ در این حالت توضیحات فعالیتها داخل شکلها نوشته میشود.
قواعد کلی جهت رسم روندنما(فلودیاگرام) یا نمودار گردشی(فلوچارت) در جدول ۱ توضیح داده است:
درخواست آزمایش بیمار در آزمایشگاه تشخیص پزشکی در جریان فرایند اصلی آزمایشگاه شامل فرایندهای پیش از انجام آزمایش، انجام آزمایش و پس از انجام آزمایش، با مجموعه ای از فعالیتها و عملیات تبدیل به نتیجه آزمایش میشود. هر یک از فرایندهای ذکر شده خود دارای یک ورودی و یک خروجی است. خروجی یک مرحله، ورودی مرحله بعدی است.
به شکلهای ۳، ۴ و ۵ توجه کنید.
شکل۳ به عنوان یک الگو، روندنمای رسم شده برای فرایند پیش از انجام آزمایشبا استفاده از شکلهای هندسی استاندارد را نشان میدهد:
شکل ۳
میتوان نمودار گردشی(فلوچارت) رسم کرد. برای این کار مطالب نوشته شده در جدول،
در دل شکلها نوشته میشود.
شکل ۴ به عنوان یک الگو، روندنمای رسم شده برای فرایند انجام آزمایشبا استفاده از شکلهای هندسی استاندارد را نشان میدهد:
شکل ۴
میتوان به جای روندنمای (فلودیاگرام) فوق، نمودار گردشی(فلوچارت) رسم کرد.
برای این کار مطالب نوشته شده در جدول کنار روندنمای فوق، در دل شکلها نوشته میشود.
شکل ۵ به عنوان یک الگو، روندنمای رسم شده برای فرایند پس از انجام آزمایش با استفاده از شکلهای هندسی استاندارد را نشان میدهد:
شکل ۵
میتوان نمودار گردشی(فلوچارت) رسم کرد. برای این کار مطالب نوشته شده در جدول
، در دل شکلها نوشته میشود.
به همین ترتیب میتوان برای سایر فرایندهای آزمایشگاه مانند
فرایند خرید،
فرایند مدیریت تجهیزات،
فرایند کالیبراسیون،
فرایند مدیریت کارکنان،
فرایند آموزش،
فرایند مدیریت عدم انطباق،
فرایند رسیدگی به شکایات،
فرایند مدیریت ریسک و بیوریسک و …
روندنما یا نمودار گردشی رسم نمود.
اقدامک:
خواننده گرامی این مقاله،
یک قلم و کاغذ بردار و برای یکی از فرایندهای آزمایشگاه روندنما رسم کن.
این تمرین باعث ایجاد ممارست در شما برای رسم روندنماهای آزمایشگاه میشود.
انجام این تمرین برای افراد با سمت مدیرکیفیت در آزمایشگاه به شدت توصیه میشود …
موفق و موید باشید.
اگر سوالی دارید با ایمیل yadazma@yahoo.com مطرح فرمایید.
خوب به ادامه مقاله برگردیم.
تا اینجا با رسم روندنما برای فرایند آشنا شدید
در ادامه کار باید مستندسازی کرد و روش اجرایی متنی مربوطه را نوشت.
مستندسازی چیست؟
بعد از رسم روندنما، تهیه و تدوین روش اجرایی مرتبط با روندنما قدم بعدی است که باید برداشته شود
تا مستندسازی در آزمایشگاه شکل و شمایل گرفته، هرم مستندات ایجاد شود(شکل ۶).
در این راستا تهیه و تدوین
راهنماهای کاری، استانداردهای کاری، دستورالعملهای کاری و فرمهای مرتبط با فرایند نیز باید با انشای خاص خود انجام شود.
بدیهی است اسناد تهیه شده مرتبط با فرایندها،
پس از تایید، تصویب، صدور و ابلاغ، در جریان کار و ارائه خدمت مورد استفاده قرار میگیرند
تا نتیجه خدمت با کیفیت مناسب؛ (صحیح، دقیق و به هنگام)، و با حداقل خطای ممکن ارائه گردد.
در ادامه این مقاله به نکات کلی مستندسازی و اهمیت تدوین روش اجرایی اشاره شده، همچنین نحوه نگارش یک روش اجرایی آموزش داده شده، به عنوان الگو یک نمونه روش اجرایی نیز برای شما تدوین گردیده است تا به عنوان راهنما مورد استفاده قرار گیرد.
نکات کلی امر مستندسازی درآزمایشگاه پزشکی:
برای نوشتن روش اجرایی به صورت متن از روی روندنمای ترسیم شده برای فرایند، باید تابع روش اجرایی مستندسازی، شماره گذاری و کنترل مدارک آزمایشگاه باشید و نکات کلی زیر را طبق بند ۴-۳ استاندارد INSO-ISO 15189 با عنوان ” کنترل مدارک ” رعایت نمایید..
- سند نوشته شده باید مزین به موارد زیر باشد:
- عنوان سند،
- شماره سند،
- شماره ویرایش،
- تاریخ تهیه،
- تاریخ بازنگری،
- نام و امضای تهیه کننده،
- نام و امضای تاییدکننده،
- نام و امضای تصویب کننده.
- طبق استاندارد ۱۰۰۱۳ در هر سند باید به ۷ مورد زیر اشاره شود:
- هدف از ایجاد سند
- دامنه کاربرد سند
- منابع مورد استفاده در ایجاد سند
- تعاریف
- شرح اصلی سند
- فرمهای مورد استفاده جهت ایجاد سوابق مرتبط با به کارگیری سند
- پیوستهای مرتبط با سند شامل راهنماها، استانداردها، دستورالعملها، بروشورها و …
به یاد داشته باشیم هر یک از بندهای اصلی بالا میتواند زیربندهایی داشته باشد که با شماره هایی مانند؛
۱-۱، ۲-۱ و … برای بند اصلی ۱،
۱-۲، ۲-۲ و … برای بند اصلی ۲،
۱-۳، ۲-۳ و … برای بند اصلی ۳،
۱-۴، ۲-۴ و … برای بند اصلی ۴،
۱-۵، ۲-۵ و … برای بند اصلی ۵،
۱-۶، ۲-۶ و … برای بند اصلی ۶،
۱-۷، ۲-۷ و … برای بند اصلی ۷ .
نکته قابل توجه۱: در اسناد به زبان فارسی اعداد از سمت راست نوشته و خوانده میشوند.
نکته قابل توجه۲: در بند ۱-۱ همه اسنادی که در آزمایشگاه تهیه میکنید باید به این نکته اشاره کنید که سند قابل بازنگری است.
میتوانید در این بند جمله زیر را بنویسید:
۱-۱) بازنگری این سند بنا به پیشنهاد هر یک از کارکنان ذیصلاح و با تائید رئیس آزمایشگاه/ مسئول فنی امکان پذیر است.
اهمیت نگارش روش اجرایی متنی برای فرایندها
با تمرین عملی برای نوشتن روش اجرایی فرایند پیش از انجام آزمایش
بعد از توضیحات مقدماتی حالا بیایید با هم بررسی کنیم که
چرا باید یک روش اجرایی متنی برای فرایند پیش از آزمایش بنویسیم!
- a. یک بار موضوع فرایند پیش از آزمایش را با هم دوره میکنیم. فرایند قبل از آزمایش شامل دو فرایند پذیرش و فرایند نمونه گیری است. طی فرایند پذیرش، برگه درخواست آزمایش در بخش/ واحد پذیرش آزمایشگاه توسط مسئول پذیرش بررسی و در صورت امکان انجام آزمایشها در آزمایشگاه در این بخش/ واحد، پذیرش بیمار/مراجعه کننده انجام میشود به این ترتیب برگه درخواست آزمایش به عنوان ورودی فرایند پذیرش، تبدیل به قبض پذیرش بهعنوان خروجی این فرایند میشود. قبض پذیرش که خروجی فرایند پذیرش است به عنوان ورودی فرایند نمونه گیری عمل کرده، در بخش نمونه گیری پس از کنترل هویت بیمار نمونه خون برای آزمایشهای بیمار گرفته شده، راهنماییهای لازم برای گرفتن نمونه هایی مثل ادرار، خلط و … به بیمار داده میشود. به این ترتیب قبض پذیرش به عنوان ورودی فرایند نمونه گیری تبدیل به نمونه بیمار به عنوان خروجی این فرایند میگردد. بدیهی است که اداره و مدیریت نمونه بیمار در این مرحله بسیار مهم بوده لذا نمونه های بیماران باید تا زمان آزمایش در شرایط مناسب از نظر دما و … نگهداری شود.
- b. روندنمای ترسیم شده برای فرایند پیش از انجام آزمایش(شکل ۳)را نیز مدنظر قرار میدهیم.
سوال: آیا با موارد نوشته شده (a) و یا ترسیم شده(b) در آزمایشگاه (ذکر شده در فوق)، میتوان انتظار یک خروجی خوب یعنی”نمونه مناسب” را از ورودی فرایند پذیرش و نمونه گیری یعنی “درخواست آزمایش” داشت؟
پاسخ: خیر
اگر توجه کنید هیچیک از موارد فوق کامل نبوده، در هر یک از آنها نکاتی از کار وجود دارد که نوشته نشده است لذا نقایصی وجود دارد که باید برطرف شود. این نقایص عبارتند از عدم امکان ذکر برخی جزئیات مرتبط با شماره راهنماها، دستورالعملها، استانداردهای رد/پذیرش نمونه و معرفی فرمهای مورد نیاز جهت ایجاد سوابق.
تدوین یک روش اجرایی متنی علاوه بر رفع نقایص فوق، به عنوان یک مدرک آموزشی در آزمایشگاه کمک میکند
که در تغییرات پرسنلی این اطمینان برای رئیس آزمایشگاه/مسئول فنی به وجود آید
که کارمند جدیدالورود با مطالعه این مدرک آموزشی به جزئیات وظیفه محوله آشنا شده و
آنها را به نحو احسن انجام میدهد.
به مطلب صفحات بعد که از روی روندنمای فوق (شکل ۳ همین مقاله) نوشته شده است توجه نمایید.
در این صفحات
نحوه تدوین یک روش اجرایی
با رعایت اصول مستندسازی برای یک آزمایشگاه فرضی
آموزش داده شده است.
(توجه کنید که یک روندنمای ساده یک صفحه ای، چهار صفحه جزئیات پیدا کرده است.)
به نام خدا
آزمایشگاه تشخیص پزشکی ….
عنوان سند: روش اجرایی پذیرش و جمع آوری نمونه مراجعین و بیماران
شماره سند: PR-LA-001
(شماره سند مشابه شماره روندنمای ترسیم شده برای فرایند در نظر گرفته میشود)
شماره بازنگری: ۰۰ (یعنی ویرایش نخست)
تاریخ تهیه: ……..
تاریخ بازنگری: ……..
نام و امضای تهیه کننده: ……..
نام و امضای تاییدکننده: ……..
نام و امضای تصویب کننده: …….
۱) هدف از ایجاد سند: آشنایی کارکنان آزمایشگاه …… با مراحل پذیرش و جمع آوری نمونه بیماران.
۱-۱) بازنگریاین سند بنا به پیشنهاد هر یک از کارکنان ذیصلاح و با تائید رئیس آزمایشگاه/ مسئول فنی امکان پذیر است.
۲) دامنه کاربرد سند: این روش اجرایی برای مرحله پذیرش و جمع آوری نمونه از بیماران مراجعه کننده به آزمایشگاه …… کاربرد دارد.
۳)منابع مورد استفاده در ایجاد سند:
۱-۳) روش اجرایی مستندسازی، شماره گذاری، کنترل و صدور مدارک آزمایشگاه ……
۴) تعاریف:–
۵) شرح اصلی سند:
۱-۵) بیمار با در دست داشتن نسخه حاوی درخواست آزمایش به واحد پذیرش آزمایشگاه مراجعه مینماید.
۲-۵) مسئول پذیرش موظف است با بررسی لیست آزمایشات شرایط بیمار را برای انجام آزمایش طبق راهنمای نمونه گیری بررسی نماید.
۳-۵) در صورت وجود شرایط مناسب، مشخصات بیمار شامل نام و نام خانوادگی، سن، جنس، لیست داروهای مصرفی و یک شماره تلفن جهت تماس در صورت ضرورت، با استفاده از برنامه پذیرش و جوابدهی شرکت …… توسط مسئول پذیرش آزمایشگاه، در کامپیوتر ثبت میشود.
۴-۵) در ادامه لیست آزمایشات مورد درخواست پزشک با استفاده از برنامه پذیرش و جوابدهی شرکت …… توسط مسئول پذیرش آزمایشگاه، در کامپیوتر ثبت میشود و فرم پرسشنامه به شماره …… توسط مسئول پذیرش برای بیمار تکمیل شده و فرم رضایتنامه آگاهانه به شماره …… به وی داده میشود تا مطالعه و امضاء شود. مسئول پذیرش موظف به دریافت فرم رضایتنامه از بیمار و بایگانی آن در پرونده بیمار است.
۵-۵) پس از تکمیل مراحل پذیرش صورتحساب هزینه انجام آزمایشات به بیمار اعلام شده و بیمار با مراجعه به صندوق هزینه را پرداخت مینماید.
۶-۵) قبض پذیرش در دو نسخه چاپ میشود.
۷-۵) بیمار با قبض پذیرش به واحد نمونه گیری مراجعه مینماید.
۱-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق دستورالعمل نمونه گیری وریدی به شماره …… نسبت به نمونه گیری خون وریدی جهت انجام آزمایشات مختلف با استفاده از لوله های نمونه گیری مناسب طبق راهنمای نمونه گیری برای آزمایشات مختلف به شماره …… و پیوست آن (فایل اکسل (فهرستA آزمایشها و فهرست B آزمایشها) اقدام مینماید. کدگذاری نمونه ها طبق استاندارد کدگذاری نمونه ها به شماره …… انجام میشود.
۱-۱-۷-۵) پس از نمونه گیری خون، مسئول نمونه گیری طبق راهنمای نمونه گیری آزمایشگاه به شماره …… جهت تهیه نمونه مناسب برای آزمایشهای مختلف دیگر با دادن برگه های راهنمای نمونه گیری طبق بندهای ۵-۷-۲ تا ۵-۷-۱۱ اقدام مینماید.
توجه: فهرستA آزمایشها: آزمایشاتی است که در آزمایشگاه …… انجام میشود.
فهرستB آزمایشها: آزمایشاتی است که به آزمایشگاه طرف قرارداد ارجاع میشود.
۲-۱-۷-۵) کلیه نمونه ها تا زمان ارسال به آزمایشگاه برای انجام آزمایش در شرایط مناسب طبق دستورالعمل نمونه گیری آزمایشگاه قرار داده شده و طی زمان مقرر تعیین شده، ذکر شده در راهنمای نمونه گیری برای آزمایشات مختلف به شماره ……. ، در شرایط امن و ایمن به آزمایشگاه انتقال مییابد.
۲-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه ادرار ۲۴ ساعته به شماره …… نسبت به دادن برگه راهنمای کتبی و همچنین راهنمایی شفاهی جهت تهیه ادرار ۲۴ ساعته اقدام مینماید به طوریکه اطمینان یابد تفهیم موضوع برای بیمار انجام شده است.
۳-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه ادرار به شماره …… نسبت به راهنمایی جهت نمونه گیری ادرار راندوم و ادرار صبحگاهی برای آزمایش کامل ادرار و کشت ادرار اقدام مینماید.
۴-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق دستورالعمل انجام آزمایش سیلان به شماره …… نسبت به انجام آزمایشات سیلان و طبق دستورالعمل انجام آزمایش انعقاد به شماره …… نسبت به انجام آزمایشات انعقاد اقدام مینماید.
۵-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه مدفوع جهت تشخیص عفونتهای انگلی به شماره …… نسبت به دادن برگه راهنمای کتبی و همچنین راهنمایی شفاهی جهت تهیه نمونه مدفوع اقدام مینماید به طوری که اطمینان یابد تفهیم موضوع برای بیمار انجام شده است.
۶-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه مدفوع جهت تشخیص خون مخفی در مدفوع به شماره …… نسبت به دادن برگه راهنمای کتبی و همچنین راهنمایی شفاهی جهت تهیه نمونه مدفوع اقدام می نماید به طوری که اطمینان یابد تفهیم موضوع برای بیمار انجام شده است.
۷-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت راهنمای انجام آزمایش تحمل گلوکز GCT-GTT به شماره …… نسبت به دادن برگه راهنمای کتبی و راهنمایی شفاهی جهت نمونه گیری آزمایش تحمل گلوگز اقدام می نماید به طوری که اطمینان یابد تفهیم موضوع برای بیمار انجام شده است.
۸-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه مایع منی به شماره …… نسبت به دادن برگه راهنمای کتبی و راهنمایی شفاهی جهت نمونهگیری مایع منی اقدام مینماید به طوری که اطمینان یابد تفهیم موضوع برای بیمارانجام شده است.
۹-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت تهیه نمونه جهت تست چسب اسکاچ به شماره …… نسبت به دادن برگه راهنمای کتبی و راهنمایی شفاهی جهت نمونه مناسب اقدام می نماید به طوری که اطمینان یابد تفهیم موضوع برای بیمار انجام شده است.
۱۰-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت تهیه نمونه جهت آزمایش قند دو ساعته(۲hpp) به شماره …… نسبت به دادن برگه راهنمای کتبی و راهنمایی شفاهی جهت نمونه مناسب اقدام می نماید به طوری که اطمینان یابد تفهیم موضوع برای بیمار انجام شده است.
۱۱-۷-۵) مسئول نمونه گیری طبق راهنمای بیماران جهت تهیه نمونه ادرار از نوزادان و کودکان به شماره ….. نسبت به دادن رگه راهنمای کتبی و راهنمایی شفاهی جهت نمونه مناسب اقدام مینماید به طوری که اطمینان یابد تفهیم موضوع برای والدین بیمار انجام شده است.
۸-۵) پس از پایان مراحل نمونه گیری، مسئول نمونه گیری موظف می باشد نسخه قبض مربوط به بیمار را به ایشان تحویل دهد تا در موعد مقرر، بیمار یا فرد معتمد وی با در دست داشتن قبض به آزمایشگاه مراجعه و جواب کتبی خود را دریافت نماید.
۹-۵) همچنین مسئول نمونه گیری موظف است نمونه های گرفته شده را در محل مناسب از قبل تعیین شده قرار دهد تا نمونه ها جهت انجام آزمون به آزمایشگاه های مربوطه در شرایط امن و ایمن انتقال یابد.
۱۰-۵)مسئول پذیرش در پایان روز کاری موظف است ضمن ثبت لیست بیماران در دفتر پذیرش آزمایشگاه، رئیس آزمایشگاه/ مسئول فنی را از ورودی بیماران آگاه نموده و اسامی مرتبط با نمونه های رد شده (غیرمناسب) را، که توسط مسئولین آزمایشگاه ها گزارش شده است، در فرم لیست نمونه های رد شده (غیرمناسب) به شماره ….. ثبت نموده، این موارد را به اطلاع و امضای رئیس آزمایشگاه/ مسئول فنی رسانیده و پس از اقدام لازم جهت نمونه گیری مجدد در صورت امکان و ضرورت و یا سایر پیگیری ها در زونکن مربوطه بایگانی نماید.
۶) فرمهای مورد استفاده جهت ایجاد سوابق مرتبط با به کارگیری سند:
۱-۶) قبض پذیرش آزمایشگاه
۲-۶) دفتر پذیرش آزمایشگاه
۳-۶) فرم پرسشنامه به شماره ……
۴-۶) فرم رضایتنامه آگاهانه به شماره ……
۵-۶) فرم لیست نمونه های رد شده (غیرمناسب) به شماره …..
۷) پیوستهای مرتبط با سند شامل راهنماها، استانداردها، دستورالعملها، بروشورها و …:
۱-۷) دستورالعمل نمونه گیری وریدی به شماره ……
۲-۷) راهنمای نمونه گیری برای آزمایشات مختلف به شماره ……
۳-۷) استاندارد کدگذاری نمونه ها به شماره …….
۴-۷) راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه ادرار ۲۴ ساعته به شماره ……
۵-۷) راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه ادرار به شماره ……
۶-۷) دستورالعمل انجام آزمایش سیلان به شماره ……
۷-۷) دستورالعمل انجام آزمایش انعقاد به شماره ……
۸-۷) راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه مدفوع جهت تشخیص عفونتهای انگلی به شماره ……
۹-۷) راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه مدفوع جهت تشخیص خون مخفی در مدفوع به شماره ……
۱۰-۷) راهنمای بیماران جهت راهنمای انجام آزمایش تحمل گلوکز GCT-GTT به شماره ……
۱۱-۷) راهنمای بیماران جهت جمع آوری نمونه مایع منی به شماره ……
۱۲-۷) راهنمای بیماران جهت تهیه نمونه جهت تست اسکاچ به شماره ……
۱۳-۷) راهنمای بیماران جهت تهیه نمونه جهت آزمایش قند دو ساعته (۲hpp) به شماره ……
۱۴-۷) راهنمای بیماران جهت تهیه نمونه ادرار از نوزادان و کودکان به شماره …..
اقدامک برای کسب مهارت:
امیدوارم تا اینجا با نحوه نوشتن یک روش اجرایی آشنا شده باشید،
حالا قلم و کاغذ بردارید
یا اگر به نرم افزار word تسلط دارید شاید بهتر از قلم و کاغذ، نشستن پای کامپیوتر باشد.
بیایید دانسته هایمان را به کار بگیریم و
در همین لحظه برای کسب مهارت
“روش اجرایی انجام آزمایش و گزارش نتایج” را از شکل ۴ و
“روش اجرایی جوابدهی به بیماران” را از شکل ۵ همین مقاله بنویسیم.
بهتر است از رنگ آبی برای رسم الخط روش اجرایی یا چاپ در کاغذ آبی رنگ استفاده کنیم.
شاید بپرسید چرا؟
مقاله بعد را مطالعه نمایید.
حتما به پاسخ خواهید رسید.
به پایان آمد این دفترحکایت همچنان باقی
به صد دفتر نشاید گفت حسب الحال مشتاقی
سعدی
در مطلب
” برای آزمایشگاهیان نوشته ام ۵ ” به
“اصول مستندسازی در آزمایشگاه پزشکی و نکات آن”
پرداخته شده است،
همجنین در این مقاله بسیار کاربردی
“اولین سندی که در هنگام استقرار سیستم مدیریت کیفیت در آزمایشگاه باید به نحو صحیح نوشته و به کار گرفته شود”
معرفی خواهد گردید
یادمان باشد فقط در صورت درک عمیق این اصول
شاهد پیشرفت چشمگیری در استقرار سیستم مدیریت کیفیت در آزمایشگاه تشخیص پزشکی خواهیم بود.
مطالعه این مقاله بسیار کاربردی به شما عزیزان توصیه می شود …
در ضمن تصمیم گرفته ام
در مطلب ” برای آزمایشگاهیان نوشته ام ۶ ” ،
“اصول ۵Q و ارتباط آن با مدیریت فراگیر کیفیت”
را مورد بحث قرار دهم،
یادمان باشد در صورت درک عمیق اصول ۵Q و با دو بال تعهد مدیریت و مشارکت کارکنان
شاهد معجزه ارتقاء کیفیت خدمات در آزمایشگاهمان خواهیم بود.
این سلسله مطالب مفید را دنبال کنید …
برای دانلود این مقاله به لینک زیر مراجعه نمایید
عالی و کاربردی
از توضیحات شما متشکرم
سلام خوشحالم که مطالب مقاله برایتان مفید و کاربردی بوده است. با آرزوی موفقیت روزافزون برای شما.