به نام خدا

از سری نوشته­­‌های “برای آزمایشگاهیان نوشته‌­ام” ۸

۱۳۹۸/۱۰/۲۰

حقوق مادی و معنوی این نوشتار برای نویسنده محفوظ است.

برنامه‌­ریزی در آزمایشگاه پزشکی به شکل فرایندی

 برای استقرار سیستم مدیریت کیفیت

     بر اساس استاندارد INSO-ISO 15189

Planning in the medical laboratory as a process

 for deploying (establishment) a quality management system based on standard INSO-ISO 15189

نویسنده: دکتر صغری روحی دهنبه

منبع عکس‌­ها:

برخی ترسیم شده توسط نویسنده

برخی استخراج شده از اینترنت

درخت تو گر بار دانش بگیرد

به زیر آوری چرخ نیلوفری را

شعر از ناصر خسرو

 

می گویند سخت کار نکنید، هوشمندانه کار کنید…

می گویم سخت کار نکنید، هوشمندانه و با برنامه ریزی کار کنید…

همیشه نیاز به برنامه ریزی در آزمایشگاه پزشکی وجود دارد.

برنامه ریزی یعنی انجام کارها به صورت منظم و دقیق برای دستیابی به اهداف.

با برنامه ریزی نیروهای موجود در سازمان هم­راستا شده،

هم افزایی نیروها و کار تیمی تقویت شده،

 دستیابی به اهداف محقق می شود.

 

استقرار سیستم مدیریت کیفیت درآزمایشگاه پزشکی،

هنر اداره کل

برای دستیابی به اهداف شامل کیفیت، برتری و مزیت رقابتی است.

برای استقرارسیستم مدیریت کیفیت از نوع فراگیر 

(Total Quality Management (TQM

باید مجموعه ای از

سیاست گذاری ها، روش های اجرایی، طرح ها، جریانات کاری و عملیات طراحی  و

مسئولیت ها و اختیاراتی در یک سازمان تعیین ­شود

تا به این ترتیب با مشارکت کلیه کارکنان به سطحی از کیفیت خدمت دست پیدا شود،

که در آن رضایت مشتری و اعتماد وی جلب شده باشد و

 اهداف آزمایشگاه پزشکی تحقق پیدا کرده باشد.

پس  باید به پروژه استقرار سیستم مدیریت کیفیت نگرش فرایندی داشته باشیم،

 با برنامه ریزی ورود نموده،

روش های اجرایی و طرح ها را اجرا کرده،

 پایش و کنترل انجام داده و

 سپس اقدام لازم را به جهت بهبود انجام دهیم.

پروفسور دمینگ جمله ای را می گوید گه ارزش بارها خواندن را دارد:

   اصول برنامه ریزی

برای استقرار ارکان فرایندی سیستم مدیریت کیفیت

عبارت است از:

تدوین خط مشی کیفیت و تعیین اهداف

تعیین میزان فاصله از استاندارد ۱۵۱۸۹

تشخیص نیازها و کاستی ها

تعیین زمان لازم برای انجام پروژه

داشتن اهداف کوتاه مدت و بلند مدت

طبقه بندی اهداف بر اساس اولویت

داشتن تنوع در برنامه

تناسب با توانمندی

جلب مشارکت کارکنان

انعطاف پذیری

آموزش هدفمند

عدم ایده ­آل گرایی

گرفتن بازخورد و بررسی نهایی

 

برقراری سیستم مدیریت فراگیرکیفیت (TQM)  بر اساس استاندارد ۱۵۱۸۹

نیاز به برنامه ریزی با نگرش فرایندی دارد.

چرا که

استاندارد ۱۵۱۸۹ یک استاندارد فرایندمحور متمرکز بر نتایج است.

فرایندهای مورد توجه در استاندارد ۱۵۱۸۹ که  باید مورد مدیریت قرار گیرد

در جدول زیر آورده شده است:

یادمان باشد

این استاندارد فرایند محور که

 ۱۲ رکن فرایندی سیستم مدیریت کیفیت را در دل خود دارد،

چه می­ گوید…

اگر استقرار سیستم مدیریت کیفیت یک فرایند در نظر گرفته شود

انجام کار با مشارکت کلیه کارکنان آسان می شود…

ورودی: نیاز به ایجاد نظم و ایجاد هم راستایی نیروها به جهت دستیابی به اهداف شامل کیفیت و برتری

فعالیت ها: استقرار ارکان سیستم مدیریت کیفیت در قالب حداقل ۱۲ فرایند

خروجی: دستیابی به اهداف شامل کیفیت و برتری

 

برای استقرار سیستم مدیریت کیفیت به شکل فرایندی،

انطباق بندهای مرتبط در استاندارد ۱۵۱۸۹ بر یک چرخه PDCA

  در تصویر شاخص این مقاله؛

ترسیم شده توسط نویسنده، 

آورده شده است:  

 

چگونگی دستیابی به هدف

اگر دقیق باشیم و هر کاری را در برنامه در جای خود و به موقع،

و با مشارکت و همکاری کارمندی که صاحب فرایند است انجام دهیم،

آزمایشگاه به هدف استقرار سیستم مدیریت کیفیت دست پیدا خواهد کرد.

در این راستا نکات زیر را ملکه ذهن نمایید:

نکته ۱:

یادمان باشد انجام درست یک کار درست ما را از مزایای آن کار

شامل کارآیی و اثربخشی (بهره­ وری)  برخوردار خواهد کرد

استقرار سیستم مدیریت کیفیت

یک کار درست است و فقط به شرط درست انجام شدن

کارآ و اثربخش خواهد بود و بهره وری خواهد داشت.

 

نکته ۲:

از کجا شروع کنیم؟

با توجه به دامنه عملکرد آزمایشگاه و منابع مورد نیاز

شامل فضای کار امن و ایمن، نیروی انسانی و تجهیزات

از فرایند اصلی آزمایشگاه  با رعایت اصول مستندسازی شروع کنید.

 

چرا باید از فرایند اصلی باید شروع کنیم؟

چون مسئولیت اجتماعی یک آزمایشگاه

 ارائه جواب‌­های صحیح و دقیق آزمایش به بیماران

برای دریافت تشخیص و درمان مناسب  است.

 

نکته ۳:

یادمان باشد همه فعالیت ها به یک فرایند و روش اجرایی مرتبط با آن متصل هستند

 ما هیچ دستورالعمل رها یا فرم رها در سیستم مدیریت کیفیت نداریم.

به فرایند مستندسازی صحیح توجه ویژه داشته باشید.

 

آسیب شناسی برنامه ریزی

خطرات احتمالی که  برنامه و برنامه ریزی مرتبط با آن را

در زمان اسقرار سیستم مدیریت کیفیت تهدید می کنند

عبارت هستند از:

کاهش تعهد مدیریت

مقاومت کارکنان

عدم مشارکت کارکنان

عدم سازگاری با برنامه

یاس و نا امیدی مدیران و کارکنان

فقدان تلاش و پشتکار

عدم وجود آموزش اثربخش

کند پیش رفتن برنامه

نداشتن نگاه واقع بینانه

البته پرواضح است که با این تهدیدها می توان به راحتی مقابله کرد.

چگونه؟

با تبیین یک استراتژی صحیح و تدوین یک برنامه هدفمند

شامل یک طراحی صحیح، یک اجرا و پیاده سازی دقیق و یک پایش مداوم

 

نکته پایانی این مقاله

اگر پس از برنامه ریزی در پیاده سازی و اجرای

برنامه استقرار سیستم مدیریت کیفیت

 به طور کامل موفق نشدید نباید ناامید شوید.

 به بازنگری و آسیب شناسی برنامه بپردازید

به لطف الهی موفق خواهید شد.

و اگر با توکل بر خدا در انجام کار موفق شدید

به خودتان و کارکنان موثر در دستیابی به هدف پاداش داده،

به خودتان تبریک بگویید

 اما در ادامه

به استمرار سیستم مدیریت کیفیت استقرار یافته بیندیشید و

 برای آن برنامه ریزی کنید…

یادمان باشد توجه به مدیریت کیفیت یک پروژه بی پایان است و

 باید به طور مداوم

مراقب استمرار سیستم مدیریت کیفیت استقرار یافته در آزمایشگاهمان باشیم.

 

 

به پايان آمد اين دفتر حکايت همچنان باقي

به صد دفتر نشايد گفت حسب الحال مشتاقي

سعدی

 

در مطلب

 ” برای آزمایشگاهیان نوشته‌­ام ۹ ”

به موضوع زیر پرداخته شده است:

مدیریت مستندسازی و کنترل سوابق و

 اهمیت توجه به این فرایند

در گام های اول پروژه استقرار سیستم مدیریت کیفیت

 با ارائه یک الگو برای نوشتن 

روش اجرایی مستندسازی و کنترل مدارک 

مطالعه این مطلب کاربردی به شما عزیزان توصیه می ­شود. 

 

سلسله مطالب مفید “برای آزمایشگاهیان نوشته‌­ام” را  

در سایت یادآزما

برای افزایش آگاهی و شروع بهبود در آزمایشگاهتان دنبال کنید …

 

برای دانلود این مقاله به لینک زیر مراجعه نمایید: